Ryczałt ewidencjonowany to uproszczony sposób rozliczania podatku, w którym wysokość należności zależy od osiąganych przychodów, a nie od poniesionych kosztów. W artykule wyjaśniamy, kto może korzystać z ryczałtu, jakie są jego zasady i limity oraz jakie korzyści może przynieść przedsiębiorcy.
Czym jest ryczałt ewidencjonowany?
Zastanawiasz się, co to jest ryczałt i czy ta forma opodatkowania będzie odpowiednia dla Twojej firmy? W tym poradniku przedstawimy wszystkie najważniejsze informacje.
Zacznijmy od podstawowego aspektu, czyli definicji ryczałtu ewidencjonowanego. Jest to jedna z uproszczonych form opodatkowania, dostępna dla przedsiębiorców prowadzących własną firmę. W jej przypadku podatek obliczany jest od uzyskanego przychodu, a nie od dochodu (czyli bez przychodu pomniejszonego o poniesione koszty). Rozliczenia są tu prostsze, choć nie zawsze oznacza to większe korzyści podatkowe.
Podatek ryczałtowy jest naliczany procentowo od wartości sprzedaży, a stawki różnią się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności (np. usługi IT, gastronomia czy handel). W przypadku sklepów internetowych stawka wynosi 3%.
Jak działa ryczałt w praktyce? Przedsiębiorca prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i na jej podstawie oblicza należny podatek.
Czy ryczałt w działalności gospodarczej to zawsze dobry pomysł? Musisz być świadomy, że ta forma opodatkowania wiąże się z ograniczeniami – brak możliwości odliczania kosztów dla wielu firm będzie sporym minusem.
ZUS i Urząd Skarbowy po założeniu firmy – jakie zgłoszenia i terminy musi znać przedsiębiorca?
Kto może korzystać z ryczałtu ewidencjonowanego?
Decyzja o wyborze formy opodatkowania ma duży wpływ na sposób rozliczeń przedsiębiorcy. Warto więc wiedzieć, dla kogo ryczałt ewidencjonowany jest dostępny i jakie warunki trzeba spełnić, aby z niego korzystać.
Jakie są warunki korzystania z ryczałtu? Podstawowym kryterium są forma prowadzonej działalności oraz wysokość osiąganych przychodów. Z tej metody rozliczeń mogą korzystać:
- osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;
- przedsiębiorcy uzyskujący przychody z najmu prywatnego;
- niektóre spółki cywilne i jawne, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne;
- przedsiębiorstwa w spadku;
- a także osoby duchowne (na szczególnych zasadach).
Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej na ryczałcie ewidencjonowanym pozwala ograniczyć księgowość do uproszczonej ewidencji przychodów i stosunkowo szybko obliczać podatek.
Limity w ryczałcie ewidencjonowanym w 2025 roku wynoszą równowartość 2 mln euro rocznie). Jeśli przedsiębiorca lub spółka przekroczy ten pułap, w kolejnym roku podatkowym musi wybrać inną formę rozliczeń.
Kto nie może korzystać z ryczałtu dla firm? Z tej formy opodatkowania wyłączeni są m.in. ci, którzy prowadzą apteki, zajmują się handlem dewizami, częściami i akcesoriami do pojazdów, wytwarzają wyroby akcyzowe (z wyjątkiem energii z OZE) albo świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy w zakresie identycznym do tego, który obowiązywałi w ramach umowy o pracę.
Ryczałt ewidencjonowany – przykłady
Dla lepszego zobrazowania można podać kilka przykładów ryczałtu dla jednoosobowej działalności. Z tej formy korzystają np. informatycy tworzący oprogramowanie (stawka 12%), fryzjerzy i kosmetyczki (stawka 8,5%), osoby wynajmujące mieszkania (8,5% i 12,5% – w zależności od wysokości przychodu) czy właśnie e-sklepy (stawka 3%). Dzięki zróżnicowanym stawkom ryczałt może być elastycznie dopasowany do specyfiki działalności, choć zawsze warto pamiętać o wspomnianych limitach i wyłączeniach.
Wiesz już, kto nie może korzystać z ryczałtu i jakie są limity dla tej formy opodatkowania. Sprawdźmy zatem, jak na nią przejść, prowadząc firmę w internecie.
Jak przejść na ryczałt ewidencjonowany?
Wybór tej formy opodatkowania wymaga formalnego zgłoszenia do urzędu skarbowego – zarówno w przypadku osób, które dopiero rozpoczynają działalność, jak i przedsiębiorców działających już na rynku. Chcesz wiedzieć, jak przejść na ryczałt krok po kroku? Oto cenne wskazówki, które mogą Ci się przydać.
Dla nowych przedsiębiorców
Jak zgłosić ryczałt do US, jeśli dopiero zakładasz firmę? Zgłaszasz wybór takiej formy opodatkowania podczas rejestracji działalności. Wystarczy, że w formularzu CEIDG-1 zaznaczysz odpowiednią opcję. Od dnia uzyskania pierwszego przychodu możesz rozliczać się w tej formie. Nie musisz składać dodatkowych dokumentów poza wnioskiem rejestracyjnym – całość załatwiasz jednym formularzem.
Dla przedsiębiorców prowadzących już działalność gospodarczą
Jak przejść na ryczałt ewidencjonowany, jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą i chcesz zmienić sposób opodatkowania? Taka zmiana możliwa jest na początku roku podatkowego – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskałeś pierwszy przychód w danym roku (zwykle do 20. lutego). Jak złożyć wniosek o ryczałt? Można to zrobić na dwa sposoby:
- elektronicznie przez system CEIDG;
- tradycyjnie, składając dokument w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania.
Warto wiedzieć, że zgłoszenie działalności na ryczałcie obowiązuje także w kolejnych latach – nie musisz ponawiać wniosku co roku, chyba że zdecydujesz się zmienić formę opodatkowania.
Zalety i wady ryczałtu ewidencjonowanego
Każda forma opodatkowania ma swoje mocne i słabe strony. Przed podjęciem decyzji warto poznać plusy i minusy ryczałtu, aby świadomie ocenić, czy to rozwiązanie pasuje do Twojego biznesu.
Zalety ryczałtu ewidencjonowanego
- Prosta księgowość – przedsiębiorca prowadzi jedynie ewidencję przychodów, co znacząco ogranicza formalności.
- Niższe stawki podatkowe – w wielu branżach stawki są atrakcyjne i zaczynają się już od 2%. W przypadku sklepów online to 3%!
- Szybkie rozliczenia – łatwy do wyliczenia podatek, bo nie trzeba analizować kosztów.
Korzyści z ryczałtu odczują przede wszystkim firmy, które nie ponoszą wysokich wydatków związanych z działalnością.
Wady ryczałtu ewidencjonowanego
- Brak możliwości rozliczania kosztów – nie odliczysz wydatków na zakup towarów, reklamy czy sprzętu.
- Ryczałt ma ograniczenia – nie wszystkie branże mogą korzystać z tej formy opodatkowania (np. apteki, handel częściami samochodowymi).
- Brak prawa do wspólnego rozliczenia z małżonkiem i ograniczone ulgi podatkowe.
- Uzależnienie od limitu przychodów – przekroczenie progu 2 mln euro oznacza konieczność wyboru innej formy opodatkowania.
Kiedy ryczałt kiedy się nie opłaca, a kiedy jest najlepszym wyborem?
- Zalety ryczałtu ewidencjonowanego są widoczne w przypadku działalności o niskich kosztach.
- Wady ryczałtu ewidencjonowanego mogą być dotkliwe dla firm wymagających dużych inwestycji w towary, sprzęt czy reklamę.
Najczęściej zadawane pytania na temat ryczałtu w e-commerce
Z ryczałtu wyłączone są niektóre branże i sytuacje. Nie mogą z niego korzystać m.in. apteki, firmy zajmujące się handlem częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, przedsiębiorcy świadczący usługi na rzecz byłego pracodawcy w tym samym roku podatkowym, a także ci, którzy opłacają podatek w formie karty podatkowej. Ryczałt nie jest też dostępny dla podmiotów przekraczających limit przychodów 2 mln euro rocznie.
Stawki podatku w ryczałcie zależą od rodzaju działalności i wahają się od 2% do 17%. Przykładowo: 3% obejmuje działalność handlową, 5,5% – usługi budowlane, 8,5% – większość usług, a 17% – wolne zawody, takie jak adwokaci czy doradcy podatkowi. Pełen katalog stawek określa ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Tak, ale w formie uproszczonej. Przedsiębiorca prowadzący działalność na ryczałcie musi prowadzić ewidencję przychodów, czyli prosty rejestr sprzedaży. Nie ma jednak obowiązku księgowania kosztów ani prowadzenia pełnej księgowości, co jest dużym ułatwieniem w porównaniu do innych form opodatkowania.
To zależy od modelu biznesowego. Ryczałt bywa korzystny dla e-sklepów, które mają wysoką marżę i stosunkowo niskie koszty dodatkowe – wtedy niska stawka podatku może przynieść realne oszczędności. Jeśli jednak sklep internetowy generuje duże koszty (np. na zakup towaru, reklamy czy logistykę), brak możliwości ich odliczenia może nie być dla firmy opłacalne.