Europejski Akt o Dostępności w praktyce – co musisz wiedzieć jako przedsiębiorca działający w sieci?

Już od 28 czerwca 2025 roku każda firma, także przedsiębiorstwa sprzedające online, będzie zobowiązana do dostosowania swoich produktów i usług do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Jakie obowiązki wynikają z Europejskiego Aktu o Dostępności? Dlaczego warto zadbać o dostępność platform cyfrowych? Odpowiadamy na te pytania i pokazujemy, jak przygotować się na nadchodzące zmiany.

Czym jest Europejski Akt o Dostępności (EAA) i dlaczego jest tak ważny dla przedsiębiorców?

Europejski Akt o Dostępności (EAA) to dyrektywa Unii Europejskiej przyjęta 17 kwietnia 2019 roku, mająca na celu ustanowienie wspólnych wymogów dostępności dla wybranych produktów i usług na rynku wewnętrznym UE. Jej głównym celem jest eliminacja barier utrudniających osobom z niepełnosprawnościami pełne uczestnictwo w życiu społecznym i gospodarczym.

Znaczenie EAA dla przedsiębiorców wynika z kilku aspektów.

1. Ujednolicenie przepisów. EAA wprowadza jednolite wymogi dostępności w całej Unii Europejskiej, ułatwiając w ten sposób przedsiębiorcom działanie na rynku wewnętrznym bez konieczności dostosowywania się do różnych regulacji krajowych.
2. Rozszerzenie rynku. Dostosowanie produktów i usług do potrzeb osób z niepełnosprawnościami otwiera przed przedsiębiorcami dostęp do szerszej grupy klientów, zwiększając potencjalne zyski.
3. Społeczna odpowiedzialność biznesu. Wdrażanie zasad dostępności wpisuje się w koncepcję CSR (Corporate Social Responsibility), poprawiając wizerunek firmy jako podmiotu odpowiedzialnego społecznie.

Wprowadzenie EAA stanowi ważny krok w kierunku stworzenia bardziej inkluzywnego społeczeństwa, w którym każdy, niezależnie od swoich możliwości, ma równy dostęp do produktów i usług. Warto pamiętać, że niespełnienie wymogów tej dyrektywy może skutkować nie tylko sankcjami prawnymi, ale też utratą zaufania klientów.

Dowiedz się też, jak przygotować się do wymagań rozporządzenia GPSR

Kogo dotyczy EAA?

Europejski Akt o Dostępności nakłada obowiązki na szerokie grono podmiotów gospodarczych, w tym:

• producentów – podmioty wytwarzające produkty objęte dyrektywą są zobowiązane do zapewnienia ich zgodności z wymogami dostępności;
• importerów – firmy wprowadzające na rynek UE produkty spoza krajów wspólnoty muszą upewnić się, że spełniają one określone standardy dostępności;
• dystrybutorów – podmioty zajmujące się dystrybucją produktów są zobowiązane do weryfikacji, czy oferowane przez nie produkty są zgodne z EAA.
• usługodawców – firmy świadczące usługi objęte dyrektywą muszą dostosować je do wymogów dostępności.

Dyrektywa obejmuje sektor publiczny i prywatny – jej postanowienia mają szerokie zastosowanie w różnych branżach i sektorach gospodarki. Warto zaznaczyć, że mikroprzedsiębiorstwa (zatrudniające mniej niż 10 osób i osiągające roczny obrót nieprzekraczający 2 mln euro) są zwolnione z niektórych obowiązków wynikających z EAA. Takie rozwiązanie ma chronić najmniejsze podmioty gospodarcze przed nadmiernym obciążeniem administracyjnym.

Co obejmuje Europejski Akt o Dostępności?

EAA określa wymogi dostępności dla wybranych produktów i usług, najważniejszych dla codziennego funkcjonowania obywateli. 

Do objętych dyrektywą produktów należą m.in.:

• sprzęt komputerowy ogólnego przeznaczenia oraz systemy operacyjne;
• terminale płatnicze oraz terminale samoobsługowe (bankomaty, automaty biletowe, urządzenia służące do robienia odpraw na lotniskach itd.);
• konsumenckie urządzenia końcowe wykorzystywane do świadczenia usług telekomunikacyjnych i dostępu do audiowizualnych usług medialnych;
• czytniki książek elektronicznych.

W zakresie usług dyrektywa obejmuje:

• usługi telekomunikacyjne;
• usługi dostępu do audiowizualnych usług medialnych;
• usługi bankowości detalicznej;
• usługi w zakresie pasażerskiego transportu drogowego, lotniczego, kolejowego i wodnego;
• usługi rozpowszechniania książek elektronicznych;
• usługi handlu elektronicznego.

W przypadku każdego z wymienionych produktów i usług EAA precyzuje konkretne wymogi dostępności, mające na celu zapewnienie ich użyteczności dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Np. w przypadku stron internetowych i aplikacji mobilnych dyrektywa nakłada obowiązek spełnienia określonych standardów dostępności związanych z postrzegalnością czy zrozumiałością (o tym szerzej przeczytasz za chwilę).

Znaczenie dostępności cyfrowej w e-commerce

Dostępność cyfrowa w e-commerce jest jednym z najważniejszych aspektów współczesnego handlu internetowego. Wprowadzenie rozwiązań zgodnych z zasadami dostępności to inwestycja, która pozytywnie wpływa na funkcjonowanie platformy sprzedażowej oraz na jej odbiór przez klientów (nie tylko tych z niepełnosprawnościami). Dlaczego dostępność cyfrowa jest tak istotna w e-commerce?

Rozszerzenie grupy docelowej

Osoby z niepełnosprawnościami to ogromna grupa konsumentów, często pomijana w strategiach marketingowych. Szacuje się, że w samej Unii Europejskiej mieszka ponad 87 milionów osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności! Zapewnienie im pełnego dostępu do treści i funkcji sklepu internetowego oznacza otwarcie się na nowych klientów, a to nie pozostaje bez wpływu na wzrost przychodów.

Poprawa użyteczności dla wszystkich użytkowników

Rozwiązania dostępnościowe, w tym np. prosta nawigacja czy czytelny tekst, zwiększają wygodę korzystania z platformy dla osób z niepełnosprawnościami, użytkowników starszych, osób korzystających z urządzeń mobilnych czy klientów z ograniczonymi umiejętnościami technicznymi. Korzystają na tym wszyscy!

Zgodność z przepisami prawa

Wprowadzenie Europejskiego Aktu o Dostępności sprawia, że przedsiębiorcy internetowi są zobowiązani do dostosowania swoich platform do wymogów dostępności cyfrowej. Brak zgodności może prowadzić do utraty reputacji, ograniczenia możliwości prowadzenia działalności w określonych regionach i innych sankcji prawnych.

Budowanie wizerunku firmy odpowiedzialnej społecznie

Firmy dbające o dostępność swoich stron są postrzegane jako bardziej zaangażowane społecznie i otwarte na potrzeby różnych grup klientów. Wzmacnia to zaufanie do marki i buduje jej pozytywny wizerunek na rynku. Dziś to ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej, tym bardziej że rośnie świadomość i wrażliwość społeczna na potrzeby grup do tej pory często wykluczanych w kontekście różnego rodzaju produktów czy usług.

Wpływ na SEO

Uznaje się, że strony zgodne z zasadami dostępności mogą być lepiej indeksowane przez wyszukiwarki. Elementy dostępnościowe, w tym opisy alternatywne grafik czy odpowiednia struktura nagłówków, wspierają pozycjonowanie, zwiększając widoczność sklepu w wynikach wyszukiwania.

Jakie obowiązki nakłada EAA na przedsiębiorców internetowych?

Europejski Akt o Dostępności (EAA) wprowadza konkretne obowiązki dla przedsiębiorców działających w e-commerce, które mają na celu zapewnienie pełnej dostępności cyfrowej produktów i usług online. Regulacje te dotyczą zarówno technicznych aspektów stron internetowych i aplikacji mobilnych, jak i sposobu świadczenia usług. Co do nich należy?

Dostosowanie platform sprzedażowych do standardów WCAG 2.1

Przedsiębiorcy zobowiązani są do spełnienia wymogów wynikających z wytycznych Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Obejmuje to:

• zapewnienie alternatywnych opisów tekstowych dla obrazów (np. zdjęć produktów);
• odpowiedni kontrast tekstu i tła;
• możliwość nawigacji przy użyciu klawiatury;
• responsywność i poprawne działanie strony na różnych urządzeniach (w tym dostępność dla technologii wspomagających, takich jak czytniki).

Dostosowanie procesów zakupowych

Wszystkie etapy transakcji, począwszy od przeglądania oferty aż po finalizację zamówienia, muszą być łatwe do obsłużenia przez osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Oznacza to dostępne formularze, czytelne przyciski, intuicyjną nawigację, zrozumiałe teksty itd.

Obsługa klienta

Kanały komunikacji z klientem, takie jak czaty, formularze kontaktowe czy infolinie, powinny być w pełni dostępne. Np. osoby niesłyszące powinny mieć możliwość kontaktu poprzez tekstowe formy komunikacji.

Dostępność aplikacji mobilnych

Aplikacje mobilne oferowane przez przedsiębiorców muszą być dostosowane do wymogów dostępności. Obejmuje to m.in. wsparcie dla czytników ekranu, odpowiednią strukturę treści i prostotę obsługi.

Dokumentacja i informacja dla użytkowników

EAA wymaga dostarczania dostępnych wersji dokumentów, np. regulaminów i instrukcji obsługi produktów. Pliki te powinny być łatwe do odczytania przy użyciu technologii wspomagających.

Regularny audyt i monitoring dostępności

Przedsiębiorcy muszą regularnie sprawdzać swoje platformy pod kątem zgodności z wymogami EAA, identyfikować potencjalne bariery i wdrażać niezbędne poprawki.

Budowanie świadomości w zespole

Aby sprostać wymaganiom EAA, konieczne jest przeszkolenie zespołów odpowiedzialnych za tworzenie i obsługę platform internetowych w zakresie zasad dostępności cyfrowej.

Europejski Akt o Dostępności (EAA) a Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) – co przedsiębiorca musi wiedzieć?

Europejski Akt o Dostępności (EAA) w przypadku e-commerce oznacza konieczność dostosowania platform sprzedażowych do standardów Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1. Co warto wiedzieć na temat obu dokumentów?

Czym jest WCAG i jaki jest cel tego dokumentu?

Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) to zestaw międzynarodowych wytycznych opracowanych przez World Wide Web Consortium (W3C), które określają standardy dostępności treści cyfrowych. Obecnie obowiązującą wersją jest WCAG 2.2, zawierająca szczegółowe zalecenia dotyczące tworzenia stron internetowych i aplikacji mobilnych w sposób dostępny dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Jakie są cztery główne wytyczne WCAG?

1. Postrzegalność – treści muszą być prezentowane w sposób zrozumiały dla różnych zmysłów, np. za pomocą tekstów alternatywnych dla obrazów.
2. Funkcjonalność – wszystkie elementy interfejsu muszą być łatwe do obsługi, np. za pomocą klawiatury.
3. Zrozumiałość – treści i mechanizmy nawigacyjne muszą być klarowne i łatwe do zrozumienia.
4. Solidność – treści muszą być kompatybilne z różnymi technologiami wspomagającymi.

W jaki sposób WCAG wiąże się z EAA?

Europejski Akt o Dostępności (EAA) nie zastępuje WCAG, ale korzysta z nich jako podstawy do określenia wymagań dostępności. Dyrektywa ta wprowadza obowiązek stosowania wytycznych WCAG 2.1 dla określonych produktów i usług w państwach członkowskich. Przedsiębiorcy muszą dostosować swoje strony internetowe, aplikacje mobilne i inne narzędzia cyfrowe w sposób zgodny z WCAG, aby spełniać wymogi EAA.

Co powinien wiedzieć właściciel biznesu online?

• Zgodność z WCAG to podstawa: aby spełnić wymagania EAA, przedsiębiorcy muszą dostosować swoje strony i aplikacje zgodnie z WCAG 2.1. Oznacza to m.in. wprowadzenie opisów alternatywnych, poprawienie kontrastu czy umożliwienie nawigacji klawiaturą.
• Wytyczne WCAG są dokumentem niezwykle ważnym dla deweloperów i projektantów. Przedsiębiorcy powinni współpracować z ekspertami ds. dostępności, aby skutecznie (i sensownie!) wdrożyć te standardy.
• Niespełnienie wymagań EAA może prowadzić do kar finansowych, wykluczenia z rynku oraz utraty zaufania klientów.

Jak się przygotować do wdrożenia EAA na stronie?

Dostosowanie strony internetowej do Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA) wymaga kompleksowego podejścia, które łączy techniczne dostosowanie serwisu z edukacją zespołu odpowiedzialnego za jego obsługę. Jakie kroki warto podjąć?

Przeprowadź audyt dostępności strony internetowej

Zacznij od dokładnej analizy obecnego stanu witryny, korzystając z wytycznych WCAG 2.1. Audyt powinien obejmować m.in. czytelność tekstów, dostępność elementów interfejsu, kontrast kolorów oraz możliwość nawigacji za pomocą klawiatury. Możesz wykorzystać narzędzia (np. WAVE czy Lighthouse) lub skorzystać z pomocy ekspertów ds. dostępności.

Zidentyfikuj obszary wymagające poprawy

Po przeprowadzeniu audytu sporządź listę elementów wymagających dostosowania. Mogą to być np. brakujące opisy alternatywne dla grafik, problemy z formularzami lub brak możliwości powiększenia tekstu. Priorytetyzuj zmiany, zaczynając od obszarów, które mają największy wpływ na użytkowników.

Zaangażuj specjalistów

Wdrożenie rozwiązań dostępnościowych może wymagać specjalistycznej wiedzy. Współpracuj z programistami, projektantami UX/UI oraz ekspertami ds. dostępności, którzy pomogą Ci wprowadzić zgodne z prawem rozwiązania.

Przeprowadź testy z udziałem użytkowników lub klientów swojego sklepu

Po wdrożeniu zmian warto przetestować stronę z udziałem osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Ich opinie pomogą wychwycić błędy, które mogły umknąć podczas audytu technicznego, a docelowo – poprawić funkcjonalność witryny.

Poszerzaj wiedzę, korzystając z zaufanych źródeł

Zapewnij odpowiednie szkolenia dla swojego zespołu, również dla programistów, handlowców, osób odpowiedzialnych za tworzenie treści, SEO-wców, grafików. Każdy powinien rozumieć zasady dostępności i wiedzieć, jak wprowadzać je w codziennej pracy, mając na uwadze rozwój własnego e-biznesu.

Opracuj plan długoterminowy

Stwórz harmonogram cyklicznych audytów dostępności oraz procedury pozwalające na bieżące dostosowywanie treści i funkcji witryny – wdrożenie EAA to proces, który wymaga regularnego monitorowania i aktualizacji strony. 

Europejski Akt o Dostępności to krok w stronę bardziej inkluzyjnego internetu, z którego bez przeszkód będą mogły korzystać osoby z niepełnosprawnościami. Wdrożenie dostępnych rozwiązań to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów, ale też inwestycja w lepszy wizerunek, szerszą bazę klientów i przewagę konkurencyjną na rynku.

Nie czekaj do ostatniej chwili – już dziś zacznij przygotowania do zmian, które wejdą w życie w 2025 roku. 

Zespół Shoper.pl pracuje nad tym, by dostarczyć Ci rozwiązań w ramach platformy. Już wkrótce podzielimy się informacjami o nowościach.